Panama'da Şirket Kurmak

Panama, Orta Amerika'nın stratejik bir noktasında konumlanmış, ekonomik istikrarı ve iş dostu düzenlemeleriyle uluslararası yatırımcılar için cazip bir iş merkezi haline gelmiştir. Panama Kanalı'nın varlığı, ülkeyi küresel ticaretin önemli bir oyuncusu yapmış ve çeşitli sektörlerde iş fırsatları sunmuştur. Ülkenin dolara dayalı ekonomisi, güçlü bankacılık sistemi ve avantajlı vergi düzenlemeleri, yabancı yatırımcıların ilgisini çeken başlıca faktörlerdir. Panama'da şirket kurmak, global iş stratejinizi genişletmek, varlıklarınızı korumak veya vergi avantajlarından yararlanmak için ideal bir seçenek olabilir. Bu makalede, Panama'da şirket kurma sürecini, gerekli belgeleri, şirket türlerini, maliyetleri, vergi sistemini ve bankacılık olanaklarını detaylı bir şekilde inceleyeceğiz. İster yeni bir girişim başlatmayı, ister mevcut işinizi genişletmeyi düşünüyor olun, Panama'da şirket kurma konusundaki bu kapsamlı rehber, süreci anlamanıza ve doğru kararlar vermenize yardımcı olacaktır.

Panama'da Şirket Kurmanın Avantajları

Panama'da şirket kurmak, uluslararası işletmeler ve yatırımcılar için birçok avantaj sunmaktadır. Bu avantajların başında ülkenin benzersiz vergi sistemi gelmektedir. Panama, territorial tax system olarak bilinen bir vergi sistemine sahiptir. Bu sistem kapsamında, şirketler yalnızca Panama içerisinde gerçekleştirdikleri faaliyetlerden elde ettikleri gelirler üzerinden vergilendirilir. Panama dışında kazanılan gelirler için vergi muafiyeti söz konusudur. Bu, özellikle uluslararası ticarette faaliyet gösteren şirketler için büyük bir avantajdır.

Panama'nın stratejik konumu, hem Kuzey hem de Güney Amerika pazarlarına kolay erişim sağlar. Panama Kanalı sayesinde, ülke dünya ticaretinin önemli bir geçiş noktasıdır ve lojistik açıdan muazzam avantajlar sunar. Bu konum, global ticaret yapmak isteyen şirketler için ideal bir operasyon üssü oluşturur.

Ülkenin dolara dayalı ekonomisi, finansal istikrar sağlar ve döviz kuru risklerini ortadan kaldırır. 1904 yılından beri Amerikan Doları'nı resmi para birimi olarak kullanan Panama, Latin Amerika'nın en istikrarlı ekonomilerinden birine sahiptir. Bu durum, yabancı yatırımcılar için güven verici bir ortam yaratmaktadır.

Panama'nın güçlü bankacılık gizliliği yasaları, varlık koruması için ek bir güvence sağlar. Ülkedeki bankacılık sistemi, uluslararası standartlara uygun olmanın yanı sıra müşteri gizliliğine büyük önem vermektedir. Bu durum, varlıklarını korumak isteyen işletme sahipleri için önemli bir faktördür.

Yabancı yatırımları teşvik eden politikalar, Panama'yı daha da çekici kılmaktadır. Yabancı yatırımcılar, yerli yatırımcılarla aynı haklara sahiptir ve mülk edinme konusunda herhangi bir kısıtlama yoktur. Ayrıca, çeşitli sektörlerde yatırım teşvikleri ve vergi indirimleri sunulmaktadır.

Panama'da döviz kontrollerinin olmaması, sermaye hareketlerinde tam serbestlik sağlar. Şirketler, fonlarını herhangi bir kısıtlama olmadan ülkeye getirebilir veya ülkeden çıkarabilir. Bu serbestlik, uluslararası işletmeler için finansal esneklik anlamına gelir.

Sınırlı raporlama gereksinimleri, şirketlerin idari yükünü azaltır. Panama'daki şirketler, diğer birçok yargı bölgesine kıyasla daha az raporlama yükümlülüğüne sahiptir. Bu durum, operasyonel verimliliği artırır ve uyum maliyetlerini düşürür.

Son olarak, Panama'da kurulan şirketler, kurumsal varlıkların korunması için güçlü yasal çerçeveden yararlanır. Ülkenin hukuk sistemi, mülkiyet haklarını korumaya yönelik sağlam düzenlemeler içermektedir. Bu güvenceler, işletmelerin uzun vadeli planlar yapmasına ve varlıklarını güvence altına almasına olanak tanır.

‍

Panama'da Şirket Kurmak için Gerekli Belgeler ve Şartlar

Panama'da bir şirket kurmak isteyen girişimciler ve yatırımcılar için belirli belgelerin hazırlanması ve şartların yerine getirilmesi gerekmektedir. Bu süreç, doğru planlamayla sorunsuz ilerleyebilir, ancak gerekli adımların ve gereksinimlerin tam olarak anlaşılması önemlidir.

İlk olarak, şirket kurucularının pasaport veya kimlik belgeleri gerekmektedir. Bu belgeler noter tasdikli ve apostil onaylı olmalıdır. Yabancı ülkelerde düzenlenen belgelerin Panama'da geçerli olabilmesi için apostil onayı şarttır. Bazı durumlarda, belgelerin İspanyolca'ya tercüme edilmesi ve tercümelerin de onaylanması gerekebilir.

Şirket kurucuları için adres belgesi de gereklidir. Bu, son üç ay içinde düzenlenmiş bir fatura (elektrik, su, telefon vb.) veya banka hesap özeti olabilir. Belge, kurucunun adını ve güncel adresini açıkça göstermelidir.

Panama'da şirket kurmak için minimum iki hissedar ve üç yönetim kurulu üyesi gereklidir. Bu kişiler farklı milliyetlerden olabilir ve Panama vatandaşı olmaları zorunlu değildir. Ayrıca, direktörler ve hissedarlar aynı kişiler olabilir. Tüzel kişiler de hissedar olarak atanabilir, ancak yönetim kurulu üyeleri gerçek kişiler olmalıdır.

Şirket kuruluşu için minimum sermaye gerekliliği 10,000 Amerikan Doları olarak belirlenmiştir, ancak bu sermayenin tamamının ödenmesi zorunlu değildir. Genellikle sermayenin bir kısmının ödenmiş olması yeterlidir. Sermaye miktarı, şirketin faaliyet göstereceği sektöre göre değişebilir; bazı özel sektörler için daha yüksek sermaye gereksinimleri olabilir.

Panama yasalarına göre, her şirketin ülke içinde kayıtlı bir ofise sahip olması gerekmektedir. Bu, fiziksel bir ofis olabileceği gibi, bir hizmet sağlayıcı tarafından sunulan kayıtlı ofis adresi de olabilir. Kayıtlı ofis, resmi bildirimlerin ve yasal belgelerin teslim alınacağı yer olarak işlev görür.

Her Panama şirketinin, ülkede ikamet eden bir Resident Agent (yerleşik temsilci) ataması zorunludur. Bu temsilci, genellikle bir avukat veya hukuk firmasıdır ve şirketin yasal uyumluluğundan sorumludur. Resident Agent, şirket ile Panama hükümeti arasındaki resmi iletişimi sağlar.

Şirketin amaç ve faaliyetlerini belirten bir şirket ana sözleşmesi (Articles of Incorporation) hazırlanmalıdır. Bu belge, şirketin adını, amaçlarını, sermaye yapısını, yönetim yapısını ve diğer temel bilgileri içerir. Ana sözleşme, noter tarafından onaylanmalı ve Panama Kamu Sicili'ne (Public Registry) kaydedilmelidir.

Panama'da şirketler için yıllık uyum yükümlülükleri bulunmaktadır. Bunlar arasında yıllık franchise vergisinin ödenmesi, gerekli raporların sunulması ve şirket bilgilerindeki değişikliklerin bildirilmesi yer alır. Bu yükümlülüklerin yerine getirilmemesi, para cezaları ve şirketin iyi durumda olmayan (not in good standing) olarak sınıflandırılması gibi sonuçlar doğurabilir.

Son olarak, Know Your Customer (KYC) düzenlemeleri gereğince, şirket kurucuları ve hissedarları hakkında detaylı bilgiler ve belgeler sağlanmalıdır. Bu, uluslararası standartlara uygun olarak kara para aklamanın önlenmesi için gerekli bir adımdır.

Panama'da Şirket Türleri

Panama, çeşitli iş ihtiyaçlarına ve hedeflerine uygun farklı şirket türleri sunmaktadır. Her bir şirket türü, kendine özgü özelliklere, avantajlara ve yasal gereksinimlere sahiptir. Yatırımcılar ve girişimciler, iş hedeflerine en uygun yapıyı seçmek için bu farklılıkları anlamalıdır.

Sociedad Anónima (SA), Panama'da en yaygın kullanılan şirket türüdür ve Türkiye'deki anonim şirketlere benzer. SA'lar, hisseler aracılığıyla bölünmüş bir sermaye yapısına sahiptir ve hissedarların sorumluluğu katkıda bulundukları sermayeyle sınırlıdır. En az üç direktör ve iki hissedar gerektiren SA'lar, uluslararası ticaret, gayrimenkul yatırımları ve holding şirketleri için ideal bir seçenektir. SA'ların kurulması nispeten hızlıdır ve genellikle 3-5 iş günü içinde tamamlanabilir.

Limited Liability Company (LLC) yapısı, Panama'da Sociedad de Responsabilidad Limitada (SRL) olarak bilinir. Bu tür şirketler, ortakların sorumluluğunun katkıda bulundukları sermayeyle sınırlı olduğu bir iş yapısı sunar. SRL'ler, 2-20 arasında ortak gerektirir ve daha küçük ölçekli işletmeler veya aile şirketleri için uygundur. SA'lara göre daha az esneklik sunsalar da, bazı durumlarda daha basit yönetim yapıları tercih edilebilir.

Panama Foundation (Fundación de Interés Privado), varlık koruması ve miras planlaması için kullanılan özel bir yapıdır. Bir vakıf, bir şirket değil, belirli amaçlar için ayrılmış varlıkları yöneten özerk bir tüzel kişiliktir. Vakıflar, hissedarları olmayan ve yönetim kurulu tarafından yönetilen yapılardır. Özellikle aile varlıklarının korunması, hayır işleri ve miras planlaması için idealdir.

Offshore şirketler, Panama'nın territorial tax system avantajından yararlanmak isteyen yabancı yatırımcılar için popüler bir seçenektir. Bu şirketler, Panama dışında faaliyet göstererek elde ettikleri gelirler üzerinden vergi muafiyeti elde ederler. Offshore şirketler genellikle uluslararası ticaret, yatırım holding şirketleri ve varlık koruma yapıları için tercih edilir.

General Partnership (Sociedad Colectiva), tüm ortakların şirketin borçlarından sınırsız sorumlu olduğu bir iş yapısıdır. Bu tür yapılar, yüksek düzeyde güven gerektiren ve genellikle profesyonel hizmetler sunan küçük işletmeler için uygundur. Ancak, sınırsız sorumluluk riski nedeniyle günümüzde daha az tercih edilmektedir.

Limited Partnership (Sociedad en Comandita), en az bir genel ortak (sınırsız sorumlu) ve bir veya daha fazla sınırlı ortak (yatırımları ile sınırlı sorumlu) gerektiren bir yapıdır. Bu tür şirketler, yatırımcıların sınırlı sorumluluk avantajından yararlanmak istediği, ancak yönetimde aktif rol almadığı durumlarda kullanışlıdır.

Yabancı şirketler, Panama'da bir şube açarak da faaliyet gösterebilirler. Branch Office (Sucursal), ana şirketin yasal varlığının bir uzantısı olarak kabul edilir ve ana şirketle aynı ismi kullanır. Şube açmak, tamamen yeni bir şirket kurmaktan daha hızlı olabilir, ancak ana şirket şubenin tüm yükümlülüklerinden sorumludur.

Representative Office (Oficina de Representación), yabancı şirketlerin Panama pazarını araştırmak, iş bağlantıları kurmak ve pazarlama faaliyetleri yürütmek için kullandıkları bir yapıdır. Bu ofisler genellikle doğrudan gelir getirici faaliyetlerde bulunamazlar ve ana şirketleri temsil etmekle sınırlıdırlar.

Panama'da Şirket Kuruluş Süreci

Panama'da şirket kurma süreci, doğru planlamayla nispeten hızlı ve verimli bir şekilde ilerleyebilir. Bu süreç, birkaç temel adımdan oluşur ve genellikle doğru belgelerin hazırlanması ve yasal prosedürlerin takip edilmesiyle 1-2 hafta içinde tamamlanabilir.

Süreç, bir başlangıç danışmanlığı ve şirket ismi rezervasyonu ile başlar. İlk adımda, kurulmak istenen şirket türüne karar verilmeli ve hedeflerinize en uygun yapı belirlenmelidir. Ardından, seçilen şirket adının kullanılabilirliğini kontrol etmek için Panama Kamu Sicili'nde (Registro Público de Panamá) bir arama yapılmalıdır. Seçilen isim, daha önce kaydedilmiş bir şirketle aynı veya benzer olmamalıdır. İsim onaylandıktan sonra, rezervasyon işlemi gerçekleştirilir ve belirlenen süre boyunca (genellikle 30 gün) isim korunur.

İkinci adım, gerekli belgelerin hazırlanmasıdır. En önemli belge, şirketin ana sözleşmesidir (Articles of Incorporation). Bu belge, şirketin adını, amaçlarını, sermaye yapısını, hissedarların ve yönetim kurulu üyelerinin bilgilerini ve diğer temel hükümleri içerir. Ana sözleşme, Panama yasalarına uygun olarak hazırlanmalı ve bir avukat tarafından gözden geçirilmelidir. Ayrıca, şirket yönetmeliği (Bylaws) de hazırlanabilir, ancak bu zorunlu değildir.

Tüm belgeler hazırlandıktan sonra, kurucu ortaklar ve direktörler tarafından imzalanmalıdır. Belgelerin imzalanması, genellikle bir noter huzurunda gerçekleştirilir. Eğer belgeler Panama dışında imzalanıyorsa, imzaların noter tasdikli olması ve apostil onayı alması gereklidir. Bazı durumlarda, vekâletname ile işlem yapılması da mümkündür.

İmzalanan belgeler, tescil için Panama Kamu Sicili'ne sunulur. Tescil işlemi, şirketin resmi olarak kurulduğu an olarak kabul edilir. Kamu Sicili, belgeleri inceler ve her şey uygun bulunursa, şirketi kaydeder ve bir tescil numarası atar. Bu süreç genellikle 3-5 iş günü sürer, ancak hızlandırılmış işlem için ek ücret ödenerek 24 saat içinde tamamlanması sağlanabilir.

Şirket tescil edildikten sonra, vergi kimlik numarası (RUC - Registro Único de Contribuyentes) alınmalıdır. Bu, Panama'nın vergi dairesi olan Dirección General de Ingresos (DGI) tarafından verilir. RUC, şirketin vergi işlemleri için gereklidir ve özellikle Panama içinde ticari faaliyette bulunacak şirketler için önemlidir.

Şirketin faaliyet göstereceği belediyeye kayıt yaptırılması da gereklidir. Bu, şirketin iş lisansını (Aviso de Operación) almasını sağlar. Kayıt işlemi, şirketin faaliyet göstereceği belediyeye bağlı olarak değişebilir, ancak genellikle şirket bilgilerinin ve faaliyet alanının beyan edilmesini içerir.

Kuruluş sürecinin son adımı, şirket için bir banka hesabı açmaktır. Panama'daki bankalar, hesap açma sürecinde kapsamlı bir due diligence uygular. Hesap açmak için genellikle şirket belgeleri, direktörlerin ve hissedarların kimlik belgeleri, adres kanıtları ve şirketin iş planı gereklidir. Bazı bankalar, hesap açılışı için şirket temsilcilerinin şahsen Panama'da bulunmasını talep edebilir.

Şirket kurulduktan sonra, yıllık uyum gerekliliklerini yerine getirmek önemlidir. Bunlar arasında yıllık franchise vergisinin ödenmesi, gerekli bildirimlerin yapılması ve şirket bilgilerindeki değişikliklerin Kamu Sicili'ne bildirilmesi yer alır. Bu yükümlülüklerin zamanında yerine getirilmesi, şirketin "iyi durumda" (good standing) kalmasını sağlar.

Panama'da Şirket Kurma Maliyeti

Panama'da şirket kurma maliyeti, çeşitli faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Bu faktörler arasında seçilen şirket türü, hizmet sağlayıcının ücretleri, banka hesabı açma gereksinimleri ve ek hizmetler yer alır. Potansiyel yatırımcılar için şeffaf bir tablo çizmek adına, bu maliyetleri detaylı bir şekilde incelemek önemlidir.

Resmi devlet harçları ve vergiler, şirket kurma sürecinin temel maliyetlerini oluşturur. Panama'da bir Sociedad Anónima (SA) kurmak için ödenmesi gereken tescil harcı yaklaşık 50 Amerikan Doları'dır. Buna ek olarak, yıllık franchise vergisi olarak bilinen ve şirketin kurulduğu yıl da dahil olmak üzere her yıl ödenmesi gereken bir vergi vardır. Bu vergi, SA'lar için yıllık 300 Amerikan Doları, SRL'ler için ise 450 Amerikan Doları civarındadır. Bu verginin ilk taksiti şirket kuruluşunda, ikinci taksiti ise kurulumdan sonraki altı ay içinde ödenir.

Kayıt ücretleri de maliyetler arasında yer alır. Şirket belgeleri, Panama Kamu Sicili'ne kaydedilirken belirli ücretler tahsil edilir. Bu ücretler, belgelerin sayfa sayısına ve işlem türüne göre değişir, ancak genellikle 60-100 Amerikan Doları arasındadır. Ayrıca, şirket ana sözleşmesinin (Articles of Incorporation) yayımlanması için Public Gazette'ye ödenen bir ücret vardır, bu da yaklaşık 35-50 Amerikan Doları civarındadır.

Avukat ve hizmet sağlayıcı ücretleri, toplam maliyetin önemli bir kısmını oluşturabilir. Panama yasalarına göre, şirket kurulum belgelerinin bir Panama avukatı tarafından hazırlanması ve imzalanması gerekmektedir. Avukatların ve kurumsal hizmet sağlayıcıların ücretleri değişkenlik gösterir, ancak genellikle 600-1,200 Amerikan Doları arasındadır. Bu ücret, belge hazırlama, noter işlemleri ve tescil sürecinin yönetimini kapsar. Bazı hizmet sağlayıcılar, daha kapsamlı paketler sunar ve bu paketler kurumsal yönetim, sekreterlik hizmetleri ve uyum desteği gibi ek hizmetleri içerebilir.

Panama'daki her şirketin bir Resident Agent (yerleşik temsilci) ataması gereklidir. Bu temsilcinin yıllık ücreti genellikle 250-400 Amerikan Doları arasındadır. Resident Agent, şirketin yasal uyumluluğundan sorumludur ve genellikle bir avukat veya hukuk firmasıdır.

Kurumsal mühür, şirket için gerekli olmasa da, birçok şirket resmi belgelerde kullanmak üzere bir mühür edinir. Kurumsal mühür maliyeti yaklaşık 30-50 Amerikan Doları arasındadır.

Noter masrafları da göz önünde bulundurulmalıdır. Şirket belgeleri genellikle noter onayı gerektirir ve bu onaylar için belge başına 5-10 Amerikan Doları ücret alınır. Belgelerin sayısına bağlı olarak, toplam noter masrafları 50-100 Amerikan Doları arasında olabilir.

Banka hesabı açılış ücretleri, seçilen bankaya göre değişir. Panama'daki bankalar, hesap açılışı için 500-1,000 Amerikan Doları arasında bir ücret talep edebilir. Ayrıca, bankaların minimum depozito gereksinimleri vardır, bu da genellikle 5,000-10,000 Amerikan Doları arasındadır, ancak bazı özel bankalar daha yüksek miktarlar talep edebilir.

Diğer yargı bölgeleriyle karşılaştırıldığında, Panama'da şirket kurmanın toplam maliyeti genellikle rekabetçidir. Örneğin, bir Sociedad Anónima'nın toplam kuruluş maliyeti, yaklaşık 1,500-2,500 Amerikan Doları arasında değişir. Bu maliyet, Karayipler ve diğer Latin Amerika ülkelerindeki benzer offshore merkezlerden genellikle daha düşüktür.

Sürekli uyum maliyetleri de dikkate alınmalıdır. Bunlar, yıllık franchise vergisi, Resident Agent ücreti, muhasebe hizmetleri ve diğer yasal gereklilikler için yapılan ödemeleri içerir. Yıllık uyum maliyetleri, şirketin faaliyetlerinin karmaşıklığına bağlı olarak değişir, ancak genellikle 800-1,500 Amerikan Doları arasındadır.

Panama'da Şirket Vergi Sistemi

Panama'nın şirketler için sunduğu vergi sistemi, uluslararası yatırımcılar tarafından oldukça cazip bulunmaktadır. Ülkenin benimsediği territorial tax system, Panama dışından elde edilen gelirlerin vergilendirilmemesine olanak tanırken, yerel ekonomiyi de desteklemektedir. Bu benzersiz sistem, global iş stratejileri oluşturmak isteyen işletmeler için önemli avantajlar sağlar.

Panama'nın territorial tax system, yalnızca ülke içinde gerçekleştirilen faaliyetlerden elde edilen gelirlerin vergilendirilmesi prensibine dayanır. Bu, şirketin Panama dışında kazandığı gelirin - örneğin uluslararası ticaret, yurtdışındaki gayrimenkullerden elde edilen kira geliri veya yabancı yatırımlardan sağlanan kazançlar - Panama'da vergilendirilmediği anlamına gelir. Bu sistem, özellikle global ölçekte faaliyet gösteren şirketler için cazip bir vergi planlaması fırsatı sunar.

Panama'da kurumlar vergisi oranı, Panama içinde elde edilen gelirler için %25'tir. Ancak, küçük ve orta ölçekli işletmeler için yıllık gelirleri belirli bir eşiğin altında kalması durumunda daha düşük oranlar uygulanabilir. Şirketler, gelir vergisi beyannamelerini her yıl 31 Mart'a kadar vermelidir. Gecikme durumunda cezalar uygulanır.

Katma Değer Vergisi (VAT) olarak bilinen Impuesto sobre la Transferencia de Bienes Corporales Muebles y la Prestación de Servicios (ITBMS), Panama'da %7 oranında uygulanır. Bazı temel gıda maddeleri, ilaçlar, eğitim ve sağlık hizmetleri gibi belirli mal ve hizmetler vergiden muaftır. Lüks mallar ve alkollü içecekler için daha yüksek oranlar uygulanabilir.

Offshore faaliyetler için vergi muafiyeti, Panama'nın en çekici özelliklerinden biridir. Panama dışında gelir elde eden şirketler, bu gelirler üzerinden Panama'da vergi ödemezler. Bu, uluslararası ticaret yapan, yabancı varlıklara yatırım yapan veya denizcilik faaliyetleri yürüten şirketler için önemli bir avantajdır.

Panama, çeşitli ülkelerle çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları imzalamıştır. Bu anlaşmalar, bir şirketin aynı gelir için hem Panama'da hem de başka bir ülkede vergilendirilmesini önlemeye yardımcı olur. Panama'nın anlaşma ağı sürekli genişlemektedir ve bu, uluslararası iş yapan şirketler için vergi yükünü hafifletir.

Yıllık vergi beyanname gereklilikleri, Panama'da faaliyet gösteren tüm şirketler için mevcuttur. Şirketler, yıllık gelir vergisi beyannamelerini ve aylık veya üç aylık KDV beyannamelerini (eğer KDV mükellefi ise) sunmalıdır. Ayrıca, çalışanları olan şirketler için sosyal güvenlik ve çalışan vergisi beyannameleri de gereklidir.

Stopaj vergileri, Panama'dan yurtdışına yapılan belirli ödemeler üzerinden alınır. Temettüler, faiz ödemeleri ve royalti ödemeleri genellikle %5-10 arasında değişen oranlarda stopaj vergisine tabidir. Ancak, Panama dışındaki kaynaklardan elde edilen gelirler üzerinden dağıtılan temettüler için stopaj vergisi uygulanmaz.

Panama, yatırımları teşvik etmek için çeşitli özel ekonomik bölgeler ve vergi teşvikleri sunmaktadır. Panama Pasifik Özel Ekonomik Bölgesi ve Colón Serbest Ticaret Bölgesi gibi alanlarda faaliyet gösteren şirketler, gelir vergisi muafiyeti, gümrük vergisi muafiyeti ve diğer teşviklerden yararlanabilir. Ayrıca, turizm, yenilenebilir enerji ve tarım gibi belirli sektörlerde faaliyet gösteren şirketler için özel vergi teşvikleri mevcuttur.

Son yıllarda Panama, uluslararası standartlara uyum sağlamak için vergi sisteminde bazı reformlar gerçekleştirmiştir. Bu reformlar, şeffaflığı artırmayı, kara para aklamayı önlemeyi ve OECD gibi uluslararası kuruluşların tavsiyelerine uymayı amaçlamaktadır. Bununla birlikte, ülkenin territorial tax system temel prensibi korunmuştur, bu da Panama'yı hala vergi açısından cazip bir yargı bölgesi yapmaktadır.

Panama'da Şirket Yıllık Masrafları

Panama'da bir şirket kurmak, başlangıç maliyetlerinin ötesinde, sürekli olarak karşılanması gereken yıllık masrafları da beraberinde getirir. Bu masrafların önceden bilinmesi ve bütçelendirilmesi, işletme sahiplerinin finansal planlamalarını doğru yapabilmeleri için kritik öneme sahiptir. Panama'daki şirketlerin karşılaştığı yıllık masrafları detaylı bir şekilde inceleyelim.

Yıllık devlet ücretleri, Panama'da faaliyet gösteren her şirketin ödemesi gereken temel masraflardır. En önemli yıllık ücret, franchise vergisi olarak bilinen ve tüm Panama şirketleri için zorunlu olan bir vergidir. Sociedad Anónima (SA) türündeki şirketler için bu vergi yıllık 300 Amerikan Doları, Limited Liability Company (SRL) türündeki şirketler için ise 450 Amerikan Doları'dır. Bu vergi, her yıl iki taksitte ödenir: ilk taksit 15 Ocak'a kadar, ikinci taksit ise 15 Temmuz'a kadar ödenmelidir. Verginin zamanında ödenmemesi durumunda, gecikme cezaları uygulanır ve şirket "iyi durumda" olmayan (not in good standing) statüsüne düşebilir.

Resident Agent (yerleşik temsilci) ücreti, Panama'daki her şirketin karşılaması gereken bir diğer yıllık masraftır. Panama yasalarına göre, her şirketin ülkede ikamet eden bir temsilciye sahip olması zorunludur. Bu temsilci genellikle bir avukat veya hukuk firmasıdır ve şirketin yasal uyumluluğundan sorumludur. Resident Agent ücreti, hizmet sağlayıcıya bağlı olarak yıllık 250-400 Amerikan Doları arasında değişir.

Muhasebe ve denetim ücretleri, şirketin faaliyetlerine ve karmaşıklığına bağlı olarak değişir. Panama'da aktif olarak ticaret yapan şirketler için profesyonel muhasebe hizmetleri genellikle gereklidir. Bu hizmetlerin yıllık maliyeti, işlemlerin hacmine ve karmaşıklığına bağlı olarak 1,000-5,000 Amerikan Doları arasında olabilir. Bazı sektörlerde faaliyet gösteren şirketler için yasal denetim de gerekebilir, bu durumda ek maliyetler ortaya çıkar.

Vergi uyum maliyetleri, şirketin Panama'da gelir elde edip etmediğine bağlı olarak değişir. Panama içinde gelir elde eden şirketler, gelir vergisi, KDV ve diğer vergilerin beyannameleri için genellikle bir vergi danışmanına ihtiyaç duyarlar. Vergi uyum hizmetlerinin maliyeti, şirketin büyüklüğüne ve faaliyetlerinin karmaşıklığına bağlı olarak yıllık 500-2,000 Amerikan Doları arasında değişebilir.

Lisans yenileme ücretleri, şirketin faaliyet gösterdiği sektöre bağlı olarak değişir. Genel bir iş lisansının (Aviso de Operación) yenilenmesi için genellikle yıllık bir ücret ödenir. Ayrıca, bankacılık, sigortacılık veya telekomünikasyon gibi düzenlenmiş sektörlerde faaliyet gösteren şirketler için ek lisans yenileme ücretleri gerekebilir. Bu ücretler, sektöre ve şirketin büyüklüğüne göre değişir.

Bankacılık ücretleri, şirketin kullandığı banka hesaplarına ve hizmetlere bağlı olarak değişir. Panama'daki bankalar genellikle kurumsal hesaplar için aylık hesap bakım ücretleri, işlem ücretleri ve online bankacılık hizmetleri için ücretler tahsil ederler. Yıllık toplam bankacılık maliyeti, hesap aktivitesine bağlı olarak 300-1,200 Amerikan Doları arasında olabilir.

Kurumsal bakım ücretleri, şirketin yasal gerekliliklerini yerine getirmesi için gerekli olan hizmetleri kapsar. Bunlar arasında yönetim kurulu toplantılarının düzenlenmesi, tutanakların tutulması ve şirket kayıtlarının güncellenmesi yer alır. Kurumsal hizmet sağlayıcılar, bu hizmetler için genellikle yıllık 500-1,500 Amerikan Doları arasında ücret talep ederler.

Dosyalama ve raporlama masrafları, şirketin düzenli olarak sunması gereken belge ve raporlar için ödenen ücretleri içerir. Örneğin, şirket bilgilerindeki değişikliklerin Kamu Sicili'ne bildirilmesi için ücretler ödenir. Ayrıca, ulusal risk değerlendirmesi için yıllık bir form sunulması gibi ek raporlama gereksinimleri de olabilir. Bu masraflar, yıllık 100-300 Amerikan Doları arasında değişebilir.

Bölgesel alternatiflerle karşılaştırıldığında, Panama'daki yıllık şirket masrafları genellikle rekabetçidir. Örneğin, British Virgin Islands veya Cayman Islands gibi diğer popüler offshore merkezleriyle karşılaştırıldığında, Panama genellikle daha düşük yıllık masraflar sunar. Bununla birlikte, Belize veya Nevis gibi bazı yargı bölgeleri daha düşük maliyetler sunabilir, ancak bu bölgeler genellikle daha az tanınmış ve daha az düzenlenmiş olabilir.

Panama'da Şirket Banka Hesap Açılışı

Panama'da bir şirket kurduktan sonraki en önemli adımlardan biri, şirket için bir banka hesabı açmaktır. Panama'nın güçlü ve istikrarlı bankacılık sistemi, uluslararası ticaret ve finans işlemleri için ideal bir ortam sunar. Ancak, son yıllarda uluslararası düzenlemeler ve standartlar nedeniyle, banka hesabı açma süreci daha kapsamlı ve detaylı hale gelmiştir. Panama'da şirket banka hesabı açma sürecini ve gerekliliklerini detaylı bir şekilde inceleyelim.

Kurumsal banka hesapları için gereksinimler, her bankanın kendi politikalarına ve risk değerlendirmesine bağlı olarak değişebilir. Ancak, genel olarak tüm bankalar için ortak olan bazı temel gereksinimler vardır. Bunlar arasında şirketin kuruluş belgeleri (Articles of Incorporation), şirket yönetmeliği (Bylaws), yönetim kurulu kararları, vergi kimlik numarası (RUC) ve şirketin iyi durumda (good standing) olduğunu gösteren bir sertifika yer alır. Tüm bu belgelerin genellikle hem orijinal hem de İngilizce veya İspanyolca tercümeleri gereklidir ve apostil onaylı olmalıdır.

Banka hesabı açmak için gereken belgeler arasında, şirket belgeleri dışında, şirketin nihai faydalanıcıları (beneficial owners), direktörleri ve yetkilendirilmiş imza sahipleri hakkında kapsamlı bilgi ve belgeler de bulunur. Gerekli kişisel belgeler, pasaport kopyaları, adres kanıtları (son üç ay içinde düzenlenmiş fatura gibi), banka referans mektupları ve bazı durumlarda profesyonel referans mektuplarını içerir. Ayrıca, şirketin iş planı, beklenen işlem hacimleri ve fonların kaynağını açıklayan bir belge de genellikle istenir.

Know Your Customer (KYC) prosedürleri, Panama bankalarının hesap açma sürecinin önemli bir parçasıdır. Bankalar, kara para aklama ve terörün finansmanı ile mücadele amacıyla, potansiyel müşterilerini derinlemesine incelemektedir. Bu süreç, müşterinin kimliğinin doğrulanmasını, iş faaliyetlerinin anlaşılmasını ve şirketin risk profilinin değerlendirilmesini içerir. Yüksek riskli olarak algılanan sektörlerde faaliyet gösteren şirketler (örneğin, kripto para, online kumar, silah ticareti) için hesap açılması daha zor olabilir veya bazı bankalar bu tür şirketlere hizmet vermeyebilir.

Birçok Panama bankası, özellikle uluslararası bankalar, hesap açılışı için şirket temsilcilerinin şahsen Panama'ya gelmesini talep eder. Bu gereklilik, bankanın müşterisini tanıma politikasının bir parçasıdır ve kimlik doğrulama sürecini güçlendirir. Bazı bankalar, belirli koşullar altında, özellikle tanınmış bir kurumsal hizmet sağlayıcısı aracılığıyla başvuru yapılırsa, şahsen ziyaret gerekliliğini esnetebilir. Ancak, bu durumlar istisnai olup, şirketin ve temsilcilerinin profiline bağlıdır.

Panama'da kurumsal hesaplar için popüler bankalar arasında Banistmo, Banco General, Multibank, Credicorp Bank ve Global Bank gibi yerel bankalar yer alır. Uluslararası bankalardan ise Scotia Bank ve BAC International Bank gibi kurumlar yaygın olarak tercih edilir. Her bankanın kendi avantajları, hizmet yelpazesi ve hedef müşteri profili vardır. Şirket ihtiyaçlarına en uygun bankayı seçmek için, bu faktörlerin yanı sıra bankanın uluslararası transferler, çevrimiçi bankacılık hizmetleri ve kredi olanakları gibi sunduğu hizmetleri de değerlendirmek önemlidir.

Hesap açma süreci ve zaman çizelgesi, bankadan bankaya ve şirketin profiline göre değişebilir. Genel olarak, tüm belgeler eksiksiz ve doğru bir şekilde sunulduğunda, hesap açma süreci 2-4 hafta sürebilir. Ancak, bankanın ek bilgi veya belge talep etmesi durumunda bu süre uzayabilir. Bazı durumlarda, özellikle karmaşık şirket yapıları veya uluslararası işlemler söz konusu olduğunda, süreç 2-3 aya kadar uzayabilir.

Minimum depozito gereksinimleri, her banka için farklıdır. Genel olarak, Panama'daki bankalar kurumsal hesaplar için 5,000-20,000 Amerikan Doları arasında bir minimum başlangıç depozito talep ederler. Özel bankacılık hizmetleri veya daha kapsamlı hesap türleri için bu miktar daha yüksek olabilir. Bazı bankalar, minimum bakiye şartı da koyabilir ve hesap bakiyesinin belirli bir seviyenin altına düşmesi durumunda ek ücretler tahsil edebilir.

İnternet bankacılığı olanakları, modern iş dünyasında kritik öneme sahiptir. Panama'daki bankalar genel olarak gelişmiş online bankacılık platformları sunar. Bu platformlar, hesap bakiyelerini görüntüleme, yerel ve uluslararası transferler yapma, ödemeleri yönetme ve hesap ekstrelerini indirme gibi temel işlevleri içerir. Bazı bankalar, mobil bankacılık uygulamaları ve çok faktörlü kimlik doğrulama gibi ek güvenlik önlemleri de sunmaktadır.

Çok para birimli hesap seçenekleri, uluslararası ticaret yapan şirketler için büyük bir avantajdır. Panama'daki birçok banka, Amerikan Doları'nın yanı sıra Euro, İngiliz Sterlini, Kanada Doları ve İsviçre Frangı gibi diğer ana para birimlerinde hesap açma imkanı sunar. Bu tür hesaplar, döviz kuru risklerini azaltmaya ve farklı para birimlerinde işlem yapan şirketler için operasyonel verimliliği artırmaya yardımcı olur. Ancak, her bankanın sunduğu para birimi seçenekleri farklılık gösterebilir, bu nedenle şirket ihtiyaçlarına en uygun bankayı seçmek önemlidir.

Panama'da Şirket için Lisanslar ve İzinler

Panama'da bir şirket kurmak, sadece tescil işlemlerini tamamlamakla bitmez; işletmenin faaliyet gösterebilmesi için çeşitli lisans ve izinlerin alınması gerekebilir. Bu gereklilikler, şirketin faaliyet göstereceği sektöre, büyüklüğüne ve iş modeline bağlı olarak değişiklik gösterir. Panama'da şirketler için gerekli olabilecek lisans ve izinleri detaylı bir şekilde inceleyelim.

Genel iş lisansı olan Aviso de Operación, Panama'da ticari faaliyet gösteren hemen hemen tüm şirketler için gereklidir. Bu lisans, şirketin yasal olarak iş yapabilmesine izin verir ve Panama Sanayi ve Ticaret Bakanlığı (Ministerio de Comercio e Industrias) tarafından verilir. Aviso de Operación başvurusu genellikle online olarak PanamaEmprende platformu üzerinden yapılır. Başvuru sürecinde, şirketin temel bilgileri, faaliyet alanı ve konumu gibi detaylar sağlanmalıdır. Lisans ücreti, şirketin büyüklüğüne ve faaliyet alanına bağlı olarak değişir, ancak genellikle sermayenin %2'si kadardır. Bu lisans, şirket faaliyetini sürdürdüğü sürece geçerlidir ve yıllık bir yenileme gerektirir.

Sektöre özgü izinler, belirli alanlarda faaliyet gösteren şirketler için gereklidir. Örneğin, bankacılık ve finansal hizmetler için Panama Bankacılık Denetleme Kurumu (Superintendencia de Bancos de Panamá) tarafından verilen lisanslar gereklidir. Sigorta şirketleri, Panama Sigorta ve Reasürans Komisyonu'ndan (Superintendencia de Seguros y Reaseguros de Panamá) lisans almalıdır. Yine, telekomünikasyon şirketleri, Ulusal Kamu Hizmetleri Kurumu (Autoridad Nacional de los Servicios Públicos) tarafından düzenlenir ve lisanslandırılır. Sağlık hizmetleri, gıda üretimi, turizm, inşaat ve nakliye gibi diğer sektörler de özel izinler gerektirebilir. Bu izinlerin maliyeti ve edinilme süresi, sektöre göre büyük ölçüde değişir.

Ticari lisans gereklilikleri, şirketin faaliyet göstereceği belediyeye bağlı olarak değişebilir. Her belediye, kendi yetki alanında faaliyet gösteren işletmeler için belirli gerekliliklere sahiptir. Ticari lisans başvurusu genellikle şirket kurulduktan ve Aviso de Operación alındıktan sonra yapılır. Başvuru için genellikle şirket belgeleri, vergi kimlik numarası (RUC), faaliyet alanının açıklaması ve işyeri kira sözleşmesi gibi belgeler gereklidir. Lisans ücreti, işletmenin büyüklüğüne, konumuna ve faaliyet türüne göre değişir.

Faaliyet izinleri, belirli faaliyetler veya işlemler için gerekli olabilir. Örneğin, alkollü içeceklerin satışı için özel bir izin, tehlikeli maddelerle çalışma izni veya çevresel etki değerlendirmesi gibi izinler gerekebilir. Bu izinler, ilgili bakanlıklar veya düzenleyici kurumlar tarafından verilir ve genellikle belirli standartlara ve düzenlemelere uyumu gerektirir.

Yenileme prosedürleri, her lisans ve izin türü için farklılık gösterir. Genel olarak, yıllık yenileme gerekliliği vardır ve genellikle bir ücret ve güncel şirket bilgilerinin sağlanması gerekir. Yenileme işlemlerinin zamanında yapılması önemlidir, aksi takdirde cezalar uygulanabilir veya lisans geçerliliğini yitirebilir. Bazı lisanslar için düzenli denetimler veya ek gereklilikler de olabilir.

Düzenlemelerle uyumluluk, Panama'da iş yapmak için kritik öneme sahiptir. Ülke, iş güvenliği, çevre koruma, tüketici hakları ve işçi hakları konularında çeşitli düzenlemelere sahiptir. Şirketler, bu düzenlemelere uymakla yükümlüdür ve düzenli denetimlere tabi tutulabilir. Uyumsuzluk durumunda para cezaları, lisans iptali ve hatta cezai yaptırımlar uygulanabilir.

Lisanslama makamları, lisans ve izin türüne bağlı olarak değişir. Panama'da başlıca lisanslama makamları şunlardır:

• Ministerio de Comercio e Industrias (Sanayi ve Ticaret Bakanlığı)
• Superintendencia de Bancos de Panamá (Panama Bankacılık Denetleme Kurumu)
• Superintendencia de Seguros y Reaseguros de Panamá (Panama Sigorta ve Reasürans Komisyonu)
• Autoridad Nacional de los Servicios Públicos (Ulusal Kamu Hizmetleri Kurumu)
• Ministerio de Salud (Sağlık Bakanlığı)
• Autoridad de Turismo de Panamá (Panama Turizm Kurumu)
• Autoridad Nacional del Ambiente (Ulusal Çevre Kurumu)

İşlem süreleri, lisans veya izin türüne ve başvurunun karmaşıklığına bağlı olarak büyük ölçüde değişebilir. Genel bir iş lisansı (Aviso de Operación) genellikle birkaç gün içinde alınabilirken, bankacılık veya telekomünikasyon gibi düzenlenmiş sektörler için lisanslar aylar sürebilir. Başvuru sürecini hızlandırmak için, tüm belgelerin eksiksiz ve doğru olması ve gerekli tüm bilgilerin sağlanması önemlidir.

Yabancı yatırımcı değerlendirmeleri, belirli lisanslar için özel gerekliliklere tabi olabilir. Panama genel olarak yabancı yatırıma açık bir ülke olsa da, bazı stratejik sektörlerde yerli sahiplik gereksinimleri veya ek incelemeler olabilir. Örneğin, medya, perakende ticaret ve bazı profesyonel hizmetler gibi alanlarda yabancı sahipliğine ilişkin kısıtlamalar vardır. Yabancı yatırımcıların, belirli bir sektörde lisans almadan önce bu tür kısıtlamaları anlamaları önemlidir.

Panama'da doğru lisans ve izinlerin alınması, yasal uyumluluk ve iş sürekliliği için kritik öneme sahiptir. Yanlış veya eksik lisanslarla faaliyet göstermek, para cezaları, işletmenin kapatılması ve hatta cezai yaptırımlarla sonuçlanabilir. Bu nedenle, şirket kurma sürecinin başında gerekli tüm lisans ve izinleri belirleme konusunda profesyonel danışmanlık almanız önerilir.

Panama'da Şirket Kurulumu

Panama'da şirket kurmak, stratejik konumu, avantajlı vergi sistemi ve güçlü bankacılık altyapısı ile global işletmeler için cazip bir seçenektir. Bu makalede detaylı olarak incelediğimiz üzere, Panama'da şirket kurma süreci belirli adımları takip ederek ve gerekli belgeleri sağlayarak nispeten kolay bir şekilde tamamlanabilir. Territorial tax system sayesinde sunulan vergi avantajları, özellikle uluslararası ticarette faaliyet gösteren şirketler için önemli tasarruflar sağlayabilir.

Şirket türü seçiminden banka hesabı açılışına, lisans ve izinlerin alınmasından yıllık uyum yükümlülüklerine kadar tüm aşamalarda dikkatli planlama ve profesyonel destek, sürecin sorunsuz ilerlemesini sağlayacaktır. Panama'nın sunduğu fırsatlardan en iyi şekilde yararlanmak için, yerel düzenlemeleri ve gereksinimleri iyi anlamak ve bunlara tam uyum sağlamak kritik öneme sahiptir.

Sirket.io olarak, Panama'da ve dünyanın birçok ülkesinde şirket kurma, muhasebe, bankacılık ve vergi beyannamesi hizmetleri sunmaktayız. Uzman ekibimiz, iş hedeflerinize uygun en iyi çözümleri bulmanıza ve global iş stratejinizi geliştirmenize yardımcı olmak için hazırdır. Panama'da veya diğer uluslararası yargı bölgelerinde iş fırsatlarını değerlendirmek için bizimle iletişime geçebilirsiniz.