UK LLP Nedir?
UK LLP (Limited Liability Partnership), Birleşik Krallık’ta kullanılan özel bir iş yapısıdır. Bu yapı, ortaklık ve limited şirket özelliklerini birleştirerek, iş sahiplerine benzersiz avantajlar sunar.
Birleşik Krallık, dört ana bölgeden oluşan bir birliktir: İngiltere, İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda. Bu yazıda odaklanacağımız LLP yapısı, İngiltere ve Galler’de geçerlidir. İngiltere ve Galler ortak bir ticaret sicilini paylaşırken, İskoçya ve Kuzey İrlanda’nın kendi ayrı sicilleri bulunmaktadır.
LLP’nin Temel Özellikleri:
- Ortaklık Yapısı: LLP, en az iki ortağa sahip olmalıdır. Bu ortaklar gerçek kişiler olabileceği gibi tüzel kişiler de olabilir.
- Sınırlı Sorumluluk: Tüm ortaklar sınırlı sorumluluğa sahiptir. Bu, ortakların kişisel varlıklarının, şirketin borçlarından korunduğu anlamına gelir.
- İkamet Şartı Yok: Ortaklar için herhangi bir ikamet şartı bulunmamaktadır. Bu, dünyanın herhangi bir yerinden kişilerin veya şirketlerin UK LLP’ye ortak olabileceği anlamına gelir.
- Faaliyet Alanı: UK LLP, yasal olan herhangi bir ticari faaliyette bulunabilir. Ancak, bazı sektörlerde (örneğin finans ve ilaç) ek düzenlemeler gerekebilir.
UK LLP’nin Avantajları
- Vergi Verimliliği: UK LLP, vergi açısından “geçiş tüzel kişiliği” olarak kabul edilir. Bu, LLP’nin kendisinin vergiye tabi olmadığı, bunun yerine ortakların kendi paylarına düşen kârı kendi ülkelerinde beyan etmeleri gerektiği anlamına gelir.
- Esneklik: LLP yapısı, ortaklara iç işleyişlerini düzenleme konusunda büyük esneklik sağlar.
- İtibar: Birleşik Krallık merkezli bir şirket olmanın getirdiği güven ve itibar avantajı, özellikle uluslararası iş yaparken önemli bir faktördür.
- Şeffaflık: LLP’ler, limited şirketlere kıyasla daha az finansal raporlama gereksinimlerine tabidir.
- Uluslararası İş Yapma Kolaylığı: UK LLP, Birleşik Krallık dışında faaliyet gösterirken bile Birleşik Krallık kanunlarına tabi olabilir.
UK LLP ve Vergilendirme
UK LLP’nin vergilendirilmesi, ortakların ikamet durumuna ve şirketin faaliyet gösterdiği yere bağlıdır. Bu konuda üç temel senaryo vardır:
- Tüm Ortaklar UK Dışında İkamet Ediyorsa: Eğer LLP’nin tüm ortakları Birleşik Krallık dışında ikamet ediyorsa ve şirket Birleşik Krallık’ta herhangi bir ticari faaliyet yürütmüyorsa, Birleşik Krallık’ta vergi yükümlülüğü olmaz. Bu, UK LLP’yi uluslararası iş yapanlar için oldukça cazip kılan bir özelliktir.
- UK’de İkamet Eden Ortaklar Varsa: Birleşik Krallık’ta ikamet eden ortaklar, LLP’nin dünya çapındaki kârından kendilerine düşen pay üzerinden Birleşik Krallık’ta vergi öderler.
- Karma İkamet Durumu: Birleşik Krallık dışında ikamet eden ortaklar, yalnızca LLP’nin Birleşik Krallık’taki faaliyetlerinden elde edilen kârdan paylarına düşen miktar üzerinden vergi öderler.
Örnek Senaryolar:
- UK LLP + UK’de Yerleşik Sahipler: John, Leeds’te faaliyet gösteren Jolly Ice Cream LLP’nin %20'sine sahiptir. LLP bir önceki mali yılda 1,000,000 GBP kâr elde etmiştir. John, işletmenin %20'sine sahip olduğu için, kârın %20'sinden (200,000 GBP) sorumludur ve bu miktarı kendi vergi beyannamesine eklemelidir.
- UK LLP + Yerleşik Olmayan Sahipler: Jerry, Anna’s Bakery LLP’nin %50'sine sahiptir ve BAE’de vergi mükellefidir. Diğer %50'lik pay, Cayman Adaları’nda vergi mükellefi olan Felix’e aittir. LLP’nin tüm sahipleri Birleşik Krallık’ta yerleşik olmadığından ve işletmenin Birleşik Krallık’ta faaliyeti bulunmadığından, kârların hiçbiri Birleşik Krallık kaynaklı değildir. Bu durumda, Jerry ve Felix’in Birleşik Krallık’ta herhangi bir vergi yükümlülüğü olmaz.
Bu vergi yapısı, özellikle uluslararası iş yapan girişimciler için UK LLP’yi cazip kılmaktadır. Ancak, ortakların kendi ülkelerindeki vergi yükümlülüklerini de göz önünde bulundurmaları gerektiğini unutmamak önemlidir. Uluslararası vergilendirme konuları, “yönetim yeri kuralları” ve “CFC kuralları” gibi karmaşık düzenlemelere tabi olabilir.
UK LLP Kurulum Süreci
UK LLP’nin kurulum süreci, diğer birçok ülkeye kıyasla nispeten basit ve hızlıdır. Ancak, 2024 itibariyle doğrudan çevrimiçi kayıt mümkün değildir. Kayıt için üç temel seçenek bulunmaktadır:
- Kayıt Hizmeti Kullanmak: Profesyonel bir kayıt hizmeti, tüm süreci sizin adınıza yönetebilir. Bu, özellikle Birleşik Krallık dışında yaşayan girişimciler için uygun bir seçenektir.
- Yetkili Ticari Yazılım Kullanmak: Bazı özel yazılımlar, LLP kayıt sürecini yönetmek için onaylanmıştır. Bu yazılımlar genellikle daha teknik bilgiye sahip kullanıcılar için uygundur.
- Posta Yoluyla Başvuru: Geleneksel yöntem olarak, kayıt formunu doldurup posta yoluyla göndermek hala mümkündür. Ancak bu yöntem genellikle daha uzun sürer.
Kayıt süreci genellikle hızlıdır. Companies House (Birleşik Krallık Şirketler Sicili) başvuruyu aldıktan sonra genellikle 24–48 saat içinde onaylar. Onay alındıktan sonra, LLP hemen faaliyete geçebilir.
Kayıt İçin Gerekli Belgeler:
- LLP Adı
- Kayıtlı Ofis Adresi (İngiltere veya Galler’de olmalıdır)
- Ortakların Bilgileri (en az iki ortak)
- LLP Anlaşması (isteğe bağlı, ancak tavsiye edilir)
UK LLP’nin Bakımı ve Yasal Yükümlülükler
UK LLP sahibi olmak, belirli yasal yükümlülükleri beraberinde getirir. Bu yükümlülükleri iki ana kategoriye ayırabiliriz: HMRC (Her Majesty’s Revenue and Customs — Birleşik Krallık Vergi Dairesi) ve Companies House ile ilgili yükümlülükler.
HMRC Yükümlülükleri:
Ortaklık Beyannamesi (SA800):
- Her yıl, Nisan ayında sona eren mali yıl için bir ortaklık beyannamesi sunulmalıdır.
- Bu beyanname, herhangi bir ticari faaliyet olmasa bile sunulmalıdır.
- Elektronik olarak dosyalama yapılıyorsa Ocak ayı sonuna kadar, aksi takdirde Ekim ayı sonuna kadar sunulmalıdır.
- Beyanname sunulmaması durumunda hem LLP hem de ortaklar için cezalar söz konusu olabilir.
Bireysel Vergi Beyannameleri:
- Her ortak için bir UTR (Unique Taxpayer Reference — Birleşik Krallık vergi kimliği) alınmalıdır.
- Her ortak, yıllık olarak kendi kendini değerlendirme beyannamelerini (SA100 ve ilgili çizelgeler) doldurmalıdır.
- Bu beyannameler de elektronik olarak dosyalama yapılıyorsa Ocak ayı sonuna kadar, aksi takdirde Ekim ayı sonuna kadar sunulmalıdır.
Companies House Yükümlülükleri:
Yıllık Hesaplar:
- Her yıl, LLP’nin kayıt yıldönümünü takip eden dokuz ay içinde yıllık hesaplar sunulmalıdır.
- Bu hesaplar, LLP’nin finansal durumunu gösterir ve halka açık olarak erişilebilir.
Onay Beyanı ve Yıllık Yenileme:
- Her yıl bir onay beyanı sunulmalıdır.
- Yıllık yenileme ücreti ödenmelidir.
Kayıtlı Adres:
- UK LLP’nin her zaman İngiltere veya Galler’de kayıtlı bir adresi olmalıdır.
- Bu adres, resmi bildirimlerin teslimini sağlayacak donanıma sahip olmalıdır.
- Kayıtlı adres İskoçya, Kuzey İrlanda veya yurtdışında bulunamaz.
Bu yükümlülüklerin yerine getirilmemesi, cezalar veya LLP’nin kayıttan silinmesi gibi ciddi sonuçlara yol açabilir.
UK LLP için Bankacılık İşlemleri
UK LLP için banka hesabı açmak, özellikle yurt dışında ikamet eden sahipler için zorlayıcı olabilir. Geleneksel bankalar (HSBC, Standard Chartered gibi) genellikle yerleşik olmayan LLP sahiplerine hesap açmakta isteksiz davranmaktadır. Bu nedenle, alternatif finans çözümleri öne çıkmaktadır:
1. Fintech Çözümleri:
- Wise: Çoklu para birimi desteği ve uygun döviz kurları sunar.
- Revolut: Hızlı hesap açma süreci ve geniş para birimi yelpazesi ile bilinir.
- Juni: E-ticaret işletmeleri için özelleştirilmiş çözümler sunar.
Bu platformlar genellikle şu avantajları sağlar:
- Hızlı ve çoğunlukla çevrimiçi hesap açma süreci
- Birden fazla para biriminde hesap tutabilme
- Düşük uluslararası transfer ücretleri
- E-ticaret platformları ve ödeme sistemleri ile entegrasyon
2. Ödeme İşleme Hizmetleri:
- Stripe: Özellikle GBP dışındaki para birimlerinde işlem yapan işletmeler için idealdir. EUR, USD, CHF gibi çeşitli para birimlerinde ödeme alabilme imkanı sunar.
- PayPal: Yaygın kullanımı ve kolay entegrasyonu ile bilinen bir seçenektir. Wise ve benzeri fintech hizmetlerine bağlanabilir.
- Bu ödeme işleme hizmetleri, UK LLP’lerin çeşitli para birimlerinde ödeme almasına ve göndermesine olanak tanır. Ayrıca, e-ticaret platformları ile entegrasyon sağlayarak işletmelerin online satış yapmalarını kolaylaştırır.
3. Para Birimi Çeşitliliği:
UK LLP’ler için bankacılık çözümleri, genellikle çoklu para birimi desteği sunar. Bu, uluslararası iş yapan şirketler için büyük avantaj sağlar:
- GBP (İngiliz Sterlini) ana para birimi olarak kullanılabilir.
- EUR, USD, CHF gibi diğer büyük para birimleri de desteklenir.
- Bazı hizmetler, daha az yaygın para birimlerini de destekleyebilir.
4. E-ticaret Entegrasyonları:
UK LLP yapısı, Amazon FBA ve Shopify gibi popüler e-ticaret platformlarında satış yapmak için uygundur. Bu platformlar genellikle UK LLP’leri kabul eder ve fintech çözümleri ile entegre çalışır. Bu, uluslararası e-ticaret yapmak isteyen girişimciler için UK LLP’yi cazip bir seçenek haline getirir.
KDV (VAT) Konuları
UK LLP’ler, belirli koşullar altında KDV kaydı yaptırmak zorunda kalabilir:
- KDV Eşiği: Yıllık cironuz 90,000 GBP’yi aşıyorsa, KDV kaydı zorunludur.
- Gönüllü Kayıt: Eşiğin altında olsanız bile, gönüllü olarak KDV kaydı yaptırabilirsiniz. Bu, bazı durumlarda avantajlı olabilir.
- Yurt Dışı Satışlar: Birleşik Krallık dışına yapılan satışlar genellikle Birleşik Krallık KDV’sinden muaftır, ancak alıcının ülkesinde KDV yükümlülüğü doğurabilir.
- Dijital Hizmetler: Özellikle AB ülkelerine dijital hizmet satışı yapıyorsanız, özel KDV kuralları geçerli olabilir.
KDV konuları karmaşık olabilir ve profesyonel danışmanlık gerektirebilir.
Sonuç
UK LLP, özellikle uluslararası iş yapan girişimciler için cazip bir şirket yapısıdır. Vergi avantajları, esneklik ve Birleşik Krallık merkezli olmanın getirdiği itibar, bu yapıyı tercih edilir kılmaktadır. Ancak, düzenli yasal yükümlülükler ve bankacılık konusundaki potansiyel zorluklar göz önünde bulundurulmalıdır.
UK LLP kurmayı düşünüyorsanız, şu adımları izlemenizi öneririz:
- İş planınızı ve hedeflerinizi netleştirin.
- Vergi durumunuzu ve potansiyel yükümlülüklerinizi bir vergi uzmanıyla değerlendirin.
- Uygun bir kayıt yöntemi seçin ve gerekli belgeleri hazırlayın.
- Yasal yükümlülüklerinizi yerine getirmek için bir sistem oluşturun.
- İşinize uygun bir bankacılık çözümü bulun.
Doğru planlama ve uygun finans çözümleriyle, UK LLP uluslararası iş dünyasında başarılı bir yapı olabilir. Ancak, her zaman yerel ve uluslararası vergi yasalarındaki değişiklikleri takip etmek ve gerektiğinde profesyonel danışmanlık almak önemlidir.
